Darbe Testi (Impact Testing) Nedir ve Nasıl Yapılır?

Bir malzemenin; numunenin hemen deforme olmasına, kırılmasına veya tamamen kopmasına neden olan bir şok yüklemesi yaşadığında göstereceği mekaniği gözlemlemek için darbe testi (impact testing) kullanılır. Bu testi gerçekleştirmek için, numune, kullanılan testin türüne göre belirlenen geometri ve yönelim ile bir tutma tertibatına yerleştirilir ve daha sonra genellikle sarkaç şeklinde bilinen bir ağırlık, bilinen bir yükseklikten serbest bırakılır. Daha sonra ağırlık, ani bir kuvvetle numune ile çarpışır. Ağırlık ve numune arasındaki bu çarpışma, genellikle numunenin tahrip olmasına neden olur. Ancak ikisi arasındaki enerji aktarımı, malzemenin kırılma mekaniğini belirlemek için kullanılır.

Darbe Testinin Amacı Nedir?

Bir darbe testinin amacı, bir çarpışma sırasında malzemenin enerjiyi emme yeteneğini belirlemektir. Bu enerji, yapılan teste ve belirlenecek özelliğe bağlı olarak malzemenin tokluğunu, darbe dayanımını, darbe direncini veya kırılma direncini belirlemek için kullanılabilir. Bu değerler, malzemenin araç çarpışmaları gibi çok hızlı yükleme işlemlerinden geçmesini gerektiren uygulamalarda kullanılacak malzemelerin seçimi için önemlidir.

Darbe Testi Türleri Nelerdir?

Tek bir darbe testi için en popüler üç test türü Charpy V-notch testi, Izod testi ve Çekme Darbe testidir (tensile impact testing). Bu üç testin tümü esas olarak malzemenin aynı özelliklerini belirler, ancak numunenin farklı yönlerde gerilmesine neden olan ve test fikstüründeki numune ile çarpışan bilinen bir yükseklikten salınan bilinen bir ağırlığı içeren test numunesinin oryantasyonunda farklılık gösterir. Tüm bu testler, test numunesinin darbe mekaniğini belirlemede faydalıdır.

Darbe Testlerinde Kullanılan Malzeme Türleri Nelerdir?

Neredeyse tüm malzemeler darbe testinden yararlanabilir. Ancak kullanılan en yaygın türler metaller, plastikler, ahşaplar, kompozitler, seramikler ve polimerlerdir. Genellikle bu malzemeler, teste bağlı olarak değişen kalınlıklarda veya kısa çubuklarda tabakalar şeklini alır. Bununla birlikte, çoğu malzeme test tipine, yükleme hızına ve numunenin sıcaklığına bağlı olarak sünek veya kırılgan kırılma yaşayacaktır. Bir malzemenin kırılgan kırılması, çatlağa başlamak veya çatlağın, numune başarısız olana kadar büyümesine neden olmak için az miktarda enerji gerektirir. Öte yandan, bir malzemenin sünek kırılması, kırılmaya kadar çatlağı başlatmak ve yaymak için çok daha yüksek bir yük gerektirir.

Darbe Testlerinde Yaygın Kullanılan Standartlar Nelerdir?

ASTM D1822 Tensile Impact Energy of Plastic | Test Machines & Equipment

ASTM D256 Izod Impact Resistance of Plastics

ASTM D4812 Unnotched Pendulum Impact of Plastic Test Machine

ASTM D6110 Charpy Impact Resistance of Notched Specimens of Plastics

ISO 13802 Pendulum Impact Test of Plastics | Machines

ISO 179 Charpy Impact Strength of Notched Plastics | Testing Equipment

ISO 180 Izod Impact Strength of Plastic | Test Equipment

ISO 7765-1 Impact Resistance of Plastic Sheet and Film | Testing Equipement

ISO 8256 Tensile Impact of Plastics Test Equipment

Darbe Testlerinin Uygulamaları Nelerdir?

Plastiklerin Charpy Darbe Dayanımı Testi

Plastiklerin İzod Darbe Dayanımı Testi

Plastikler İnce Film ve Levha Çekme Yırtılma Darbe Testi

Darbe testleri (impact testing) hakkında kafanıza takılan sorular ve merak ettikleriniz için hemen Malzeme Test ile iletişime geçin.

Darbe Testleri (PDF)